سیستمهای روشنایی در زندگی و کار ما نقش بسیار پررنگی دارند. به عنوان مثال روشنایی مناسب، انجام کارها را تسهیل می کند، حوادث احتمالی را در محیط کار کاهش می دهد، عوارض و استرسهای روانی و بیماری یا ناراحتیهای چشمی را کاهش می دهد و در نتیجه افزایش بهره وری در کار را سبب می شود.
یکی از پارامترهای اصلی در سیستم های روشنایی، شدت روشنایی است. شدت روشنایی برای هر مکان بایستی مطابق با استانداردهای پیشنهادی باشد. بطور مثال روشنایی راهروهای یک ساختمان اداری با شدت روشنایی اتاق ها و دفاتر متفاوت است. از سوی دیگر منابع روشنایی مورد استفاده جهت تأمین روشنایی، بایستی دارای رنگ دهی مناسب باشند. همچنین طراحی سیستم های روشنایی باید به گونه ای انجام شود که موجب عدم وجود سایه روشن در محل دید فرد یا محیط کار، عدم ایجاد فشارهای چشمی، سوزش یا سردرد، عدم نیاز به تلاش اضافی از سوی فرد برای دیدن سطح کار که پیامد آن به وجود آمدن وضعیتهای نامطلوب بدنی و دردهای کمری و گردنی است، گردد. همچنین عدم قرارگیری منابع روشنایی درناحیه دید مستقیم و نبود سطوح انعکاس دهنده مزاحم در ناحیه دید نیز از دیگر الزامات می باشد.
از دیگر نکات مورد توجه در طراحی سیستم های روشنایی، بحث مصرف بهینه انرژی است. درساختمانهاي اداري، معمولا بین 30 تا 50 درصد برق براي فراهم كردن روشنايي مصرف مي شود. علاوه بر اين گرماي توليد شده بوسيله سيستم هاي روشنايي موجب ایجاد بارهاي حرارتي اضافي می گردد كه لازم است بوسيله تجهيزات خنككننده دفع شوند. از این رو جايگزيني تجهيزات روشنايي پر مصرف با تجهیزات کم مصرف در میان مدت و بلند مدت مقرون به صرفه تر خواهد بود.
از سوی دیگر، امروزه تجهیزات روشنایی دیگر صرفا برای برطرف کردن نیاز اولیه به نور کاربرد ندارند؛ بلکه جنبه زیبایی شناسی نیز پیدا کرده و برای تزیین نماهای داخلی و خارجی ساختمان ها و فضاهای شهری از آنها استفاده میشود. به همین دلیل است که تجهیزات روشنایی تنوع بسیار زیادی پیدا کرده و پیشرفتهای زیادی را تجربه کردهاند. در ادامه به معرفی برخی از این تجهیزات می پردازیم:
لامپ ها: بدون شک لامپ ها از اصلی ترین و پرکاربردترین تجهیزات روشنایی در دنیای امروز به حساب می آیند. لامپ ها در مدل ها و تکنولوزی های مختلفی تولید و عرضه می شوند از جمله
1- لامپ های رشته ای معمولی: لامپ رشته ای با رشته ی تنگستن پیچیده شده در سال 1920 میلادی به بازار آمد. کمتر از 3% انرژی دریافتی در این لامپ ها به نور تبدیل و باقی انرژی دریافتی به گرما تبدیل می شود که باعث گرمی هوا می گردد و باید توسط تهویه های مطبوع یا هواکش ها از ساختمان دفع شود که اغلب باعث اتلاف بیشتر انرژی می شود.
2- لامپ های رشته ای هالوژنی: لامپ های هالوژنی اکثرا بسیار کوچک تر از لامپ های رشته ای عادی می باشند. زیرا برای کارکرد درست باید دمای حباب آن بیشتر از 200 درجه سانتی گراد باشد. به همین منظور باید حبابی از جنس سیلیکای سیمکشی شده یا بعضی اوقات شیشه آلومنیوسیلیکات داشته باشد. اغلب، این حباب داخل یک لایه شیشه ای دیگر پوشیده می شود. لایه بیرونی برای احتیاط قرار داده می شود تا پرتو ماوراء بنفش را کاهش دهد و در برابر انفجاری که گاهی اوقات برای این لامپ ها رخ می دهد، لایه ای محافظ تشکیل دهد.
3- لامپ فلورسنت: لامپ های فلورسنت توسط نیکلای تسلا اختراع و ثبت شد و بازده نور بسیار بیشتری از لامپ رشته ای دارد. تا دهه 1980 این نوع لامپ به دو نوع خطی و دوار محدود می شد و شکل های دیگر، زیاد محبوبیت پیدا نکردند. عمر متوسط نامی برای یک لامپ فلورسنت تقریبا 12 برابر لامپ رشته ای است.
لامپ های فلورسنت بازده انرژی خوب، رنگ عالی و سایر ویژگی هایی را که از یک منبع نور مدرن انتظار می رود را فراهم می کنند. پیشرفت های صورت گرفته در لامپ های فلورسنت از سال 1980 آنها را در ساختمان های مسکونی، تجاری و تقریبا هر نوع دیگری از کاربرد ها قابل استفاده کرده است. حدود 70 درصد از منابع نوع مصنوعی در جهان لامپ های فلورسنت هستند. با وجود تمامی نکات مثبت در مورد این لامپ ها و افزایش مصرف آنها، شاید تنها نکته منفی درباره ی آنها وجود گاز سمی جیوه در داخل آنها است که مضرات زیادی برای سلامتی انسان دارد که البته در سال های اخیر تلاش شده است که از میزان آن کاسته شود.
4- لامپ های تخلیه: لامپ تخلیه الکتریکی شامل شیشه یا سیلیکاتی است که با دو الکترود فلزی که با گاز از هم جدا شده اند پوشش داده شده است. گاز هایی شامل نئون، آرگون، زنون، سدیم، متال هالید و جیوه اساس کار این لامپ ها هستند.
به دلیل استفاده از روش های نوین تخلیه گازی، عموما به این لامپ ها لامپ تخلیه الکتریکی گفته می شود. لامپ های تخلیه برای تولید مقدار زیادی نور توسط یک منبع فشرده و دارای عمر زیاد طراحی شده اند. از آنها اغلب برای روشنایی خیابان ها و پارک ها و فضاهای بسته بزرگ مانند ورزشگاه ها و کارخانه ها استفاده می شود. اکثرا این لامپ ها از لحاظ مصرف انرژی بهینه می باشند.
5- لامپ های LED: در سال های اخیر، مبحث بازده و خروجی LEDها بسیار مورد توجه قرار گرفته است تا آنجا که هم اکنون این لامپ ها جایگاه ویژه ای در کاربرد نورپردازی پیدا کرده اند. به دلیل قیمت زیاد، LEDها هم اکنون بیشتر برای توان های پایین و مقرون به صرفه مثل نورپردازی در شب و چراغ های قوه کاربرد دارند. برای نورپردازی های عمومی و خانگی، هزینه خرید سیستم نورپردازی LED هنوز بسیار بیشتر از روش های رایج نورپردازی است.
روشنایی قاب د ار: گاهی اوقات برای محافظت لامپ ها از آسیب های مربوط به عوامل محیطی و توزیع نور گسترده تر و همچنین به منظور اهداف زیبایی از قاب های مختلف استفاده می شود که متداولترین و پر کاربرد ترین آنها به شرح زیر می باشد:
1- قاب پروژکتور: قاب پروژکتور نقش محافظ را برای تجهیزات روشنایی ایفا میکند؛ زیرا میتواند از لامپ پروژکتور در برابر عوامل محیطی محافظت کند. به علاوه در صورت وارد شدن هرگونه آسیبی به لامپ، قاب آن معمولا دچار اشکال نخواهد شد و به این ترتیب هزینه نگهداری تا حد زیادی کاهش خواهد یافت. رعایت اصول زیبایی شناسی در طراحی این قابها باعث شده که بتوان از آن به عنوان بخشی از دکوراسیون هم استفاده کرد.
2- قاب چراغ خیابانی: چراغهای خیابانی به دلیل موقعیت نصب خود معمولا در معرض آسیبهای ناشی از عوامل محیطی مانند باران و باد هستند؛ به همین دلیل از قاب چراغ خیابانی برای محافظت از این چراغها و افزایش طول عمر آنها استفاده میشود.
3- قاب وال واشر: قاب وال واشر معمولا از جنس آلومینیوم تولید میشود؛ به همین دلیل میتواند به خوبی حرارت را دفع کرده و مانع از گرم شدن وال واشر شود. به علاوه به دلیل استحکام بالای خود، مانع از نفوذ رطوبت به لامپ شده و طول عمر آن را افزایش میدهد.
Power LED: پاور ال ای دیها نسبت به LEDهای معمولی، نور با شدت بیشتری تولید میکنند. این نوع از تجهیزات روشنایی دارای بازه توانی گستردهای از یک وات تا چند ده وات هستند. به علاوه این نوع ال ای دیها رنگهای بسیار متنوعی دارند و بیش از سه هزار ساعت عمر میکنند.
ماژولهای LED و SMD: این ماژول ها برای ساخت انواع تابلوهای روان و تلویزیونهای شهری، نورپردازی سقفهای کاذب و چراغ خودروها استفاده میشوند. این نوع از ماژولها در دو نوع تک رنگ و تمام رنگ به بازار عرضه شدهاند. از این نوع ماژولها میتوان برای ساخت انواع محصولات الکترونیکی مانند LED نواری، خطی و استریپ هم استفاده کرد. استفاده از این ماژول ها میتواند شار نوری را بهبود داده و در نتیجه کیفیت نورپردازی را بهتر کند.
کنترل کننده های روشنایی: سامانههای کنترل روشنایی یا به عبارتی سامانههای روشنایی هوشمند امروزه در بسیاری از محیطهای کاری و حرفهای، فضاهای آموزشی، خانههای لوکس و به طور کلی کلیه مکانهایی که نیاز به تنظیم تابش نور و نورپردازی خاص در جهات مختلف و با شدتهای گوناگون دارند به کار میروند. یک سامانه هوشمند روشنایی دارای یک کنترل از راه دور یا حسگر هوشمند است که با استفاده از آن میتوان به صورت دستی یا خودکار میزان و شدت نور فضای داخلی را تنظیم کرد.
سامانههای هوشمند نورپردازی قادرند تا با کاربرد حسگرهایی در قسمتهای مختلف فضای داخلی محیط، در صورت نبود اشخاص در آن قسمت به صورت خودکار نور آن بخش را کاهش دهند.
امروزه بسیاری از شرکت های معتبر بازرگانی توانسته اند لیست متنوعی از محصولات تولیدی خارجی و داخلی را متناسب با توان و بودجه خرید مشتریان جمع آوری و مشاوره لازم را به آنان ارائه دهند. شرکت نوین تجارت دایا نیز در این راستا آماده ارائه خدمات کارشناسی، مشاوره و تامین نیازهای شما مشتریان گرامی میباشد بنابراین در صورت نیاز میتوانید با کارشناسان ما تماس بگیرید.